Nahçivan Gezilebilecek Yerler Kültür ve Eğlence

Azerbaycan’ın güneydoğu kesiminde yer alan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti, yarı çöl olarak bilinen, dağlık bir coğrafyada kurulmuş. Buna karşın tertemiz doğası ve renkli çiçekleriyle bir vaha görünümünde. Özerk bir yönetim olarak adlandırılan Nahçıvan’ın; Ermenistan, İran ve Türkiye ile sınır komşuluğu bulunuyor. Aslen Azerbaycan Türklerinin yerleştiği bir bölge. Stalin döneminde alınan bir kararla, Zangezur bölgesi Ermenistan yönetimine verilince, Nahçıvan’ın bugünkü yalıtılmış durumu ortaya çıkmış. İran ile 1932 yılında yapılan bir toprak değiştokuşu sayesinde, Türkiye ile 9 km.’lik bir sınır komşuluğuna sahip olmuş. Yapımı 1992’de tamamlanan “Umut Köprüsü”, Nahçıvan’ın dış dünyaya bağlandığı tek nokta. Görece dağlık bölgede, yerleşim yoğunluğu Nahçıvan ve Ordubad merkezinde toplanıyor. Kapudzhuk (3.904 m.) ve Ilandag (2385 m.) bölgenin en yüksek dağları. Yöre halkı dağlık bölgenin verdiği esinle ve “aksakallıların” anlattıkları söylencelerden Hazreti Nuh’un gemisinin burada karaya oturduğuna inanıyor. Bunun anısı olarak bir türbe de konuklara açık tutuluyor. Nahçıvan sözcüğünün “Nuh” sözcüğü ile yakınlığı hemen farkedilebiliyor. Hamdullah Kazvini, Katib Çelebi ve Evliya Çelebi gibi ünlü yazarlara kalırsa yerleşimin adı; doğal güzelliğinden ve havasının hoşluğundan geliyor.

Nahçıvan’a Nasıl Gidilir?

Nahcivan’a Türkiye’den direkt olarak uçuş yok. Önce İstanbul Bakü yapıp ardından Nahçivan’a geçebiliyrosunuz

Nahçivan  Gezilebilecek Yerler

Şehir içindeki ve çevresindeki tarihsel yapılar arasında camiler ve türbeler ayrı bir yer tutuyor. Cuma, Zaviye, Pirgamış ve Imamzade camileri ziyaret edilebilir. “Han Evi” ve “İsmail Han” hamamı, Yusuf İbn Kuseyyir Türbesi, Yazar Hüseyin Cavit adına yapılmış anıt ve müze de diğer kültürel gezi durakları olabilir. Nahçıvan’da halılar için özel bir müzenin olduğunu da belirtelim. Kentin yakın çevresi, antik zamanlardan bugüne gelmeyi başarmış tarihi kalıntılar bakımından da zengin. Tarih burada genellikle kule, kale ve türbeler biçiminde kendini gösteriyor.

Ermenistan ve İran sınırında olan Ordubad, bitki ve hayvan türlerinin zenginliği ile dikkat çekiyor. Bu bölgede bulunan Sabir kasabasında ayrıca geçmişi Bronz Çağı’na kadar giden kalıntılar görmek mümkün. Aza kasabasında antik Gilan kentinin kalıntıları bulunuyor. Kilit, Velaver, Ailis, Aza, Kotam, Bilev ve Vanand kasabalarında ise Ortaçağ’dan kalma eserler görülebilir. Ordubad’ın 60 km. kadar güneyindeki Gemikaya Dağı’na gidecek olursanız, karşılacağınız çizimler sizi milattan 3000 yıl öncesine götürecek. Bölgede M.Ö. 2000-3000 yılları arasında yaşayan insanların, günlük yaşam, av, gerçek ya da düşsel hayvan tasvirlerinin işlendiği kaya yazmaları (petroglyph) kesinlikle görülmesi gerekenler arasında.

İran ve Türkiye ile devlet sınırı boyunca Araz Nehri akıyor. Ordubadçay, Alindzhaçay, Gilançay, Nakhchivançay, Arpaçay bu nehrin yakınlarında akan ve Nahçıvan doğasına güzellik katan kırk kadar sudan sadece birkaçı. Batabat Gölü, görülmeye değer bir başka yer. Babek ve Dzhulfa ilçelerinin drenaj suyu için kurulmuş bu yapay göl, denizden 1500 metre yüksekte bulunuyor. Yazları 30C’nin altına düşmeyen sıcaklık 43C dereceye kadar çıkabiliyor. Nem oranının da düşük olduğunu belirtelim. Henüz korunmuş alanları olmasa da Nahçıvan, bitki ve hayvan türleri bakımından azımsanmayacak ölçüde çeşitlilik gösteriyor.

Nahçıvan madenler bakımından oldukça zengin. Mermer, kaya tuzu, kireçtaşı ve alçıtaşı çıkarılıyor. Yeraltındaki bir başka zenginlikse kaynak suları. Sirab, Badamli, Vaikhir, Nagadzhir ve Gizildzhir gibi yerlerde yüzeye çıkartılmış şifalı sular bulunuyor. Yöre aynı zamanda geleneksel “kahrız” işçiliği ile de tanınıyor. “Kahrız” sözcüğü, suyu yer altında yönelten ve su yüzüne çıkartan tüneller anlamına geliyor. Bu işle uğraşanlara ise “kankan” deniliyor.

Nahçivan  Kültür ve Eğlence

Nahçıvan 12. yüzyılın büyük mimarlarından olarak bilinen Adzhemi İbn Abubekr’in de vatanı. Mumine-Hatun Türbesi bugüne kalmış eserlerinden biri olarak görülebilir. Türbe, geometrik desenleri, epigrafik döşemeleri ve parıldayan turkuaz rengiyle apayrı bir güzellik sergiliyor. Nahçıvan yetiştirdiği diğer değerlerle de dikkat çekiyor. Azeri Türklerinin ulusal lideri Haydar Aliyev’in buralı olduğunu belirtelim.

Şehrin üniversitesi, Azerbaycan Ulusal Bilim Akademisi’nin bir kolu olarak hizmet veriyor. Eski okul binaları aslına uygun biçimde yenileniyor. Kültür Sarayı, Dram Tiyatrosu, Kukla Tiyatrosu kültürel çekim noktaları olmalarının yanısıra, mimari özellikleri ile de görülmeyi hakediyor.

Nahçivan Yeme İçme

Bu antik kentin ayrılmaz bir parçasını da yerel mutfağı ile eşsiz kültür özellikleri oluşturuyor. Anadolu’nun tarihsel ve coğrafi bir uzantısı olarak düşünüldüğünde yemekler arasındaki benzerlik kolayca anlaşılabiliyor. Hamur işleri, kebaplar, pilav, bozbaş, tatlılar ve diğer lezzetler Türk mutfağının bildik tatları olarak denenebilir. Toz fındık dolu özel kurutulmuş şeftaliler, yöredeki adıyla “Alana” kesinlikle denenmeli. Balla servis edilen bir omlet olarak tarfi edilebilecek “baligaynag”ın, denenmesi gereken bir başka lezzet olduğunu vurgulayalım.