Siirt Genel Bilgiler

Dicle Havzası’nda Botan Çayı ile Reşan Çayı arasındaki yamaçlarda kurulu Siirt. Anadolu-Mezopotamya kesişme noktasını belirlercesine fışkıran bereket sayesinde, şehrin geçmişi binlerce yıl öncesine uzanıyor. Bu nedenle kah burada yaşamış kah bu geçiş yolunu kullanan hemen her kültürün izlerini taşıyor. Yörenin kültürel resmini kuzeyden güneye genişleyen bu çeşitlilik boyuyor. Doğal görüntünün en baskın yanını ise dağlar oluşturuyor. Adının Sami Dili kaynaklı olduğu söylenen şehrin, doğusunda Şırnak ve Van, kuzeyinde Bitlis, batısında Batman, güneyinde ise Mardin illeri var. Siirt’in bağlı ilçeleri; Aydınlar, Baykan, Eruh, Kurtalan, Pervari ve Şirvan kırsal yaşamın alabildiğine sürdüğü merkezler.

Siirt Havaalanı nerede ve nasıl gidilir?
Siirt Havalimanı uçuş bilgileri

Siirt’de Gezilebilecek Yerler

Saat Kulesi, Güres Caddesi, Kızlar Tepesi kent içinde sürekli yoğun olan yerlerin başında geliyor. Ulu Cami, merkezde kolayca görebilecek yerlerin başında geliyor. Yapım tarihi kesin olarak bilinmese de caminin, Selçuklu Sultanlarından Muguziddin Mahmut tarafından 1129 yılında onarıldığı biliniyor.

Siirt THY Bilet satış ofisleri

Siirt’teki ilk yerleşim yerlerinden Erzen Ören Yeri keşfedilesi yerler arasında sayılabilir. Bu ören yeri Kurtalan ilçesinde bulunuyor, Bozhöyük köyü ile Gökdoğan köyü arasında geniş bir alanı kapsıyor. Bizans Döneminden kalma oldukça sarp bir tepenin üzerinde inşa edilen Derzin Kalesi’nden bugüne sadece gözetleme kuleleri kalmış olsa da, kesinlikle keşif listesine dahil edilmeli.

İncekaya ya da diğer adıyla Kormas Kalesi, Şirvan ilçesinin 10 km. uzağındaki incekaya köyünde gezilebilir. Bizanslılar döneminden kalan şatoya benzeyen mimarisiyle dikkat çekiyor. İrun Kalesi, Şirvan ilçesi yönünde ama 40 km kadar kuzeyde bir başka durak. Sarp kayaların doruğuna kurulmuş kalenin, eteğinden geçen ırmakla yer altından bağlantısı bulunuyor.

Küfre Kalesi, Şirvan merkezine çok yakın bir gezi noktası. İlçenin adıyla da anılan kale, doğu yönünde 4 km kadar sonra görülüyor. Doğal bir kayanın üzerine kurulmuş yapı bir kartal yuvasını andırıyor.

Hz.Veysel Karani Türbesi, Baykan ilçesinin Ziyaret adıyla anılan beldesinde bulunuypr.
Yöreye özgü “Cas” denilen harçtan yapılmış Kubbeli türbe, 1967 yılında yıktırılarak yerine yenisi yaptırılmış. Veysel Karani, her yıl 16 ve 17 Mayıs tarihlerinde düzenlenen etkinliklerle anılıyor.

Sultan Memduh Türbesi göz kamaştıran bir diğer kültürel miras. 1761 yılında Aydınlar ilçesinde dünyaya gelen ve 47.000 beyitlik divanı ile bilinen Sultan Memduh’un Asıl adı Sultan Mahmut’tur.Metal malzemelerden yapılmış türbenin, kapı ve kabirleri çevreleyen kısmında yaptırana ait kitabeler bulunuyor.

Siirt’de Kültür ve Eğlence

Din ve astronomi bilgini olan İbrahim Hakkı’nın Hocası İsmail Fakirullah için 18.yüzyılda yaptırdığı türbe Aydınlar ilçe merkezinde bulunuyor. Bir büyük ve iki küçük kubbenin örttüğü, iki oda-bir hol ve bir kuleden oluşan türbenin ilginç bir özelliği bulunuyor. Her yıl gece ve gündüzün eşit olduğu 21 Mart günü, yeni doğan güneşin ilk ışınları, 3-4 km. kadar doğudaki bir tepe üzerinde bulunan, ve adına “Kalet-ül Ustad” denilen yığma taşlardan yapılmış bir duvarın üzerindeki 40×50 cm boyutundaki pencereden geçerek, türbe kulesinin penceresine ulaşıyor. Aynalarla yansıyarak oda içerisindeki İbrahim Hakkı’nın hocası İsmail Fakirullah’a ait sandukanın baş tarafı böylece ilk aydınlanan yer oluyor. Türbenin hemen yanında bir kütüphane ve bir de müze bulunuyor.

Siirt yaylaları pek çok endemik türün yetiştiği oldukça zengin bir bitki örtüsüne sahip. Türlerin en ilgi çekeni ise halk arasında “Ağlayan Gelin” adıyla bilinen ters laleler. Yaylalar özellikle yaz aylarında yöre halkının deyim yerindeyse akınına uğruyor. En çok ilgi gören yaylalar arasında, Pervari İlçesindeki Çemikari, Cema ve Herekol yaylaları ile Şirvan İlçesinde Baçova yaylası sayılabilir. Botan Vadisi başlı başına görülmesi gereken bir doğa harikası. Vadi duvarlarında sayıları elliyi aşan mağaralar ise bambaşka bir heyecanlı keşif olanağı sunuyor.

Siirt kent merkezinde Hadervis Kilisesi ve Mir Yakup Manastırı görülebilecek yerler arasında sayılabilir. Ayrıca görülesi bir diğer tarihi kilise Şirvan merkezde bulunuyor.

Siirt’de Yeme İçme

Siirt’in oldukça zengin bir mutfağı olduğunu söylmek yanlış olmaz. Yemekler arasında Büryan ve Perde Pilavı öne çıkıyor..

Perive adıyla da anılan ve kızgın kuyularda pişirilen “Büryan” genelde yazın yenilen bir et yemeği. Kemiklerinden ayrılan et parçaları daha evvel kızdırılmış yeraltı kuyularına çengellerle sarkıtılıyor ve kuyu ağzı kapatılıyor. Kuyu tabanına büyükçe bir kazan yerleştiriliyor. Etin fazla yağı bu kazanda birikiyor. İki saat bekledikten sonra kuyudan alınan pişmiş etler, askılarda satışa sunuluyor. Servis esnasında kızgın vaziyette hazır bekletilen etler, tekrar konularak sıcak servis yapılıyor. Neredeyse bütün şehirde öğle saatlerini biraz geçe tükenmiş oluyor.

Fes şeklinde bakır tencerelerde pişirilen “Perde Pilavı” Siirt’in en meşhur misafir yemeği. Yumurta, süt ve yağ ile yoğurularak hazırlanan hamur, özel tencereye yufka şeklinde sıvanıyor. Bu hamur üzerine badem içi ile şekiller veriliyor.

Üretimi yerli kara kovan peteklerde yapılan Pervari Balı, Türkiye çapında haklı bir üne sahip. Pervari Balı’nın sayısız hastalığa iyi geldiği söyleniyor.

Siirt’de Alışveriş

Siirt fıstığı kuruyemiş pazarında aranılan ürünlerin başında geliyor. Siirt fıstığı; iriliği, çatlama oranı ve protein miktarının fazla olmasına karşın yağ oranı düşüklüğü ve lezzeti ile dikkatleri çekiyor.

Tiftiğin tamamen el emeği ile dokunmasına dayanan battaniye üretimi adeta yöreye özgü bir sanat kimliği taşıyor. Aynı dokuma tekniği ile tiftikten atkı, manto, kaban, yelek vb. elde eidliyor.

Bir diğer kültürel alım satım malı ise, evlerde ve atölyelerde üretilen kök boya Jirkan kilimleri. Anadolu’da işlemeciliğin yaygınlaştığı ilk merkezlerden biri olan Siirt’te, ayrıca çok değişik bakır ürünleri alabilirsiniz.